۱۳ خرداد ۱۴۰۰
ابراهیم رئیسی با ۵۴ درصد رای در میان رای‌دهندگان احتمالی نامزد پیشتاز در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ است. میزان مشارکت برآورد شده هم ۳۰ درصد است.
بعد از آقای رئیسی، آقایان رضایی، همتی و جلیلی به ترتیب با ۳.۴، ۳.۱ و ۲.۵ درصد در رده‌های بعدی قرار دارند. (برای مشاهده نتایج این نظرسنجی و نمودارهای تعاملی آن بر اساس جنس، گروه سنی، محل سکونت و تحصیلات به این لینک بروید).
با نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم، شرکت تحلیل داده‌های “استاسیس به سفارش شبکه تلویزیونی ایران‌اینترنشنال، طی یک نظرسنجی تلفنی، نظر مردم را در مورد این انتخابات، میزان مشارکت، اقبال به کاندیداها و رضایت از عملکرد شورای نگهبان در مورد رد صلاحیت‌ها، مورد سنجش قرار داده است (لینک پلتفورم تعاملی ما).
مطابق نتایج این نظرسنجی که طی روزهای ۸ تا ۱۱ خرداد ۱۴۰۰ انجام شده است، میزان مشارکت فعلی در انتخابات ۳۰ درصد برآورد می‌شود. در میان رای‌دهندگان احتمالی، آقای ابراهیم رئیسی با ۵۴ درصد آرا، نامزد پیشتاز است.. بعد از آقای رئیسی ، آقایان رضایی، همتی و جلیلی با فاصله زیاد و به ترتیب با ۳.۴، ۳.۱ و ۲.۵ درصد در رده‌های بعدی قرار دارند. حدود ۳۱ درصد از پاسخ‌دهندگان هم هنوز نامزد نهایی خودشان را انتخاب نکرده‌اند.
در این نظرسنجی همچنین نظر مردم در مورد رد صلاحیت نامزدهای انتخاباتی توسط شورای نگهبان مورد سنجش قرار گرفته است و ۵۴ درصد از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که با عملکرد شورای نگهبان در رد صلاحیت‌ها مخالف (کاملا یا تاحدی) هستند. حدود ۳۲ درصد هم موافقت خودشان را با عملکرد شورای نگهبان اعلام کرده‌اند.
انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰؛ مشارکت ۳۰ درصد
برای ارزیابی میزان آرای قابل پیش‌بینی برای هر نامزدانتخاباتی، مهمترین متغیری که در نظرسنجی‌ها باید برآورد شود، تعیین درست تعداد رای‌دهندگان احتمالی است. برای این منظور در این نظرسنجی، پرسش‌شوندگان در معرض چهار سال مختلف قرار گرفته‌اند که هر یک به نوعی به میزان مشارکت آنها مرتبط است. در سئوال اول از آنها پرسیده شده است که آیا می‌دانند انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم در چه زمانی برگزار می‌شود؟ در سئوال بعدی از آنها خواسته شده است تا پاسخ دهند احتمال مشارکت آنها در انتخابات چقدر است (خیلی، تاحدی، چندان محتمل نیست و خیلی کم). از پاسخ‌دهندگان همچنین خواسته شده است احتمال مشارکت خود را بین عدد ۱ تا عدد ۵ ارزیابی کنند (یک به معنی احتمال خیلی کم و پنج به معنی احتمال خیلی زیاد) . آنها در عین حال در برابر این سئوال قرار گرفته‌اند که به چه میزان اخبار و مسائل روز را دنبال می‌کنند. کسانی که گفته‌اند با احتمال خیلی زیاد در انتخابات شرکت می‌کنند و زمان برگزاری انتخابات را هم به صورت دقیق یا حدودی می‌دانند و همچنین در طیف پنج قسمتی مشارکت، عدد پنج به معنی احتمال خیلی زیاد، یا عدد چهار را انتخاب کرده‌اند، در تحلیل این نظرسنجی به عنوان رای‌دهنده احتمالی در نظر گرفته شده‌اند (۳۰ درصد از پاسخگویان).
مطابق این مدل، کسانی که در پاسخ به دو سئوال مرتبط با احتمال مشارکت، گزینه‌های هنوز تصمیم نگرفته‌ام یا بستگی به شرایط انتخابات دارد را انتخاب کرده‌اند یا گفته‌اند که احتمالا در انتخابات شرکت می‌کنند ، حدود ۱۲ درصد از پاسخ‌دهندگان را تشکیل می‌دهند که رای‌دهندگان مردد را شامل می‌شوند. حدود ۵۸ درصد هم افرادی هستند که احتمال مشارکت آنها در انتخابات خیلی کم است یا اصلا امکان‌پذیر نیست.
سن، مهمترین متغیر تاثیرگذار در مشارکت انتخاباتی
مهمترین متغیر تاثیرگذار در مشارکت انتخاباتی سن سن رای‌دهندگان است. به هر میزان که سن رای‌دهندگان افزایش پیدا می‌کند احتمال مشارکت انتخاباتی آنها نیز بیشتر می‌شود. تنها حدود ۲۱ درصد از افراد بین ۱۸ تا ۲۹ سال به عنوان رای‌دهنده احتمالی در این مدل شناسایی شدند و حدود ۶۴ درصد در این گروه سنی رای نمی‌دهند. با افزایش سن، احتمال مشارکت افزایش میابد، به طوری که ۴۰ درصد از افراد با سن شصت سال و بیشتر در انتخابات شرکت می‌کنند و ۱۲ درصد هم مردد هستند.
میزان تعداد افرادی که احتمال مشارکت آنها در انتخابات حداقلی است (که در این مدل رای‌ندهنده نامیده می‌شوند) در شهرها و روستاها چندان تفاوتی با هم ندارد (۵۸ درصد) با این توضیح که رای‌دهندگان احتمالی در روستاها بیشتر از شهرها و مرددها در شهرها بیشتر از روستاها هستند. این تفاوت در عین حال از لحاظ آماری معنی‌دار هم نیست.
در میان افراد دارای تحصیلات دانشگاهی نرخ عدم مشارکت بیشتر از افرادی است که تحصیلات دانشگاهی ندارند (۶۱ درصد در برابر ۵۷ درصد). درصد افرادی که در مدل ما به عنوان رای‌دهنده احتمالی در نظر گرفته شده‌اند نیز در میان افراد دارای تحصیلات دانشگاهی ۲۸ درصد و در میان افراد فاقد تحصیلات دانشگاهی ۳۰ درصد است.
انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰؛ رئیسی، پیروز در مرحله اول
پرسش‌شوندگان این نظرسنجی در برابر این سئوال قرار گرفتند که اگر بخواهند در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ بین هفت کاندیدای تایید صلاحیت‌شده توسط شورای نگهبان، انتنخاب کنند، نامزد نهایی آنها چه کسی خواهد بود. در میان رای‌دهندگان احتمالی حدود ۵۴ درصد از پاسخ‌دهندگان ابراهیم رئیسی را انتخاب کرده‌اند. بعد از آقای رئیسی و با فاصله زیاد، آقایان رضایی، همتی و جلیلی به ترتیب با ۳.۴، ۳.۱ و ۲.۵ درصد در رده‌های بعدی قرار دارند. حدود ۳۱ درصد از پاسخ‌دهندگان هم هنوز نامزد نهایی خودشان را انتخاب نکرده‌اند.
سئوال: فارغ از اینکه شما می‌خواهید در انتخابات رای بدهید یا نه، اگر قرار باشد بین افراد زیر انتخاب کنید به کدام یک رای می‌دهید؟ – پاسخ‌ها بر اساس ارزیابی رای‌دهندگان احتمالی تهیه شده است.
آمار ارائه شده در بالا، رای نامزدها در میان رای‌دهندگان احتمالی است. با اینحال اگر پتانسیل رای نامزدها را در میان افراد مردد بررسی کنیم، بازهم آقای رئیسی رتبه اول را به خودش اختصاص می‌دهد. حدود ۳۴ درصد از رای‌دهندگان مردد هم گفته‌اند که اگر در انتخابات شرکت کنند به آقای رئیسی رای می‌دهند. آقایان رضایی، همتی و جلیلی با فاصله زیاد در رده‌های بعدی قرار دارند. در میان رای‌دهندگان مردد، ۴۱ درصد هنوز تصمیم نگرفته‌اند که در صورت رای دادن به چه کسی رای خواهند داد.
آرای رئیسی بر اساس سن، محل سکونت و تحصیلات در میان رای‌دهندگان احتمالی
نسبت رای آقای رئیسی با افزایش سن رای‌دهندگان احتمالی رابطه معکوس دارد. گروه سنی ۶۰ سال و بیشتر، کمتر از سایر گروه‌های سنی به آقای رئیسی رای می‌دهند (۴۴ درصد).
رای آقای رئیسی در نقاط روستایی و در میان افراد دارای فاقد تحصیلات دانشگاهی، به صورت معنی‌داری بیشتر از نقاط شهری و در میان افراد با تحصیلات دانشگاهی است.
در شهرها، ۵۰ درصد از رای‌دهندگان احتمالی به رئیسی رای می‌دهند. در روستاها، این رقم برابر با ۶۴ درصد است.
همچنین در میان افراد دارای تحصیلات دانشگاهی، آقای رئیسی رای ۴۱ درصد را به خودش اختصاص می‌دهد. در میان افراد فاقد تحصیلات دانشگاهی، این رقم برابر با ۵۹ درصد است.
ناراضی از شورای نگهبان در رد صلاحیت احمدی‌نژاد و راضی از رد صلاحیت جهانگیری و لاریجانی
پاسخ‌دهندگان به صورت کلی عدم رضایت خودشان از عملکرد شورای نگهبان در رد صلاحیت کاندیداها ابراز داشته اند. حدود ۵۴ درصد از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که با عملکرد شورای نگهبان در رد صلاحیت‌ها مخالف (کاملا یا تاحدی) هستند. حدود ۳۲ درصد هم موافقت خودشان را با عملکرد شورای نگهبان اعلام کرده‌اند.
سئوال: شورای نگهبان صلاحیت بعضی از کاندیداهای انتخاباتی را رد کرده است و آنها نمی‌توانند در انتخابات حضور داشته باشند، شما به طور کلی با این کار شورای نگهبان موافق هستید یا که نه مخالفید؟
با اینحال هنگامی که از پاسخ‌دهندگان خواسته می‌شود موافقت یا مخالفت خود را با چهار نفر از کاندیداهای رد صلاحیت‌شده شامل آقایان احمدی‌نژاد، تاج‌زاده، جهانگیری و لاریجانی اعلام کنند مشخص می‌شود که اکثر آنها مخالف رد صلاحیت احمدی‌نژاد و موافق رد صلاحیت جهانگیری و لاریجانی هستند.
حدود ۵۵ درصد گفته‌اند که با رد صلاحیت احمدی‌نژاد مخالفند. در مقابل تنها ۲۶ درصد موافق این امر هستند. موافقان رد صلاحیت آقای جهانگیری، ۴۸ درصد از پاسخگویان را شامل هستند و تنها ۱۶ درصد مخالف رد صلاحیت ایشان هستند. برای آقای لاریجانی، موافقان رد صلاحیت تقریبا برابر با آقای جهانگیری (۴۷ درصد) و مخالفان کمی بیشتر از آقای جهانگیری است (۲۱ درصد).
در مورد آقای تاج‌زاده، ۲۴ درصد با رد صلاحیت ایشان موافق و ۱۱ درصد مخالفند. حدود ۴۵ درصد هم گفته‌اند که آقای تاج‌زاده را نمی‌شناسند و ۲۰ درصد هم نظر مشخصی ابراز نداشتند.
سئوال: شما با رد صلاحیت (آقای محمود احمدی‌نژاد/ مصطفی تاج‌زاده، اسحاق جهانگیری، علی لاریجانی) توسط شورای نگهبان موافق هستید یا که مخالفید؟ – برای هر کدام از این افراد سئوال مجزا پرسیده شده است.
و بازهم احمدی‌نژاد
از پاسخ‌دهندگان در این نظرسنجی پرسیده شده است که اگر احمدی‌نژاد توسط شورای نگهبان رد صلاحیت نمی‌شد و به عنوان کاندیدا با رئیسی رقابت می‌کرد به کدام یک رای می‌دادید؟ تقریبا دو برابر کسانی که آقای رئیسی را انتخاب کردند (۲۳.۷ درصد)، گفته‌اند که به آقای احمدی‌نژاد رای می‌دهند (۴۶.۱ درصد).
سئوال: فارغ از اینکه شما می‌خواهید در انتخابات رای بدهید یا نه، اگر صلاحیت آقای احمدی‌نژاد در انتخابات تایید می‌شد، بین آقایان احمدی‌نژاد و رئیسی به کدام یک رای می‌دادید؟
قدرت رئیس‌جمهور؟ خیلی زیاد نیست، اما تاحدی قدرت دارد
حدود ۲۶ درصد از پاسخ‌دهندگان به این نظرسنجی، گفته‌اند که رئیس‌جمهور در ایران قدرت زیادی دارد تا مسائل و مشکلات کشور را حل کند و ۲۴ هم اعتقاد دارند رئیس‌جمهور قدرت چندانی ندارد یا توان او برای حل مشکلات کشور خیلی کم است. در میانه این دو گروه حدود ۴۵ درصد هم معتقدند که رئیس‌جمهور “تاحدی” چنین قدرتی دارد.
سئوال: به نظر شما رئیس‌جمهور در ایران تا چه حد قدرت دارد تا مسائل و مشکلات کشور را حل کند؟
توضیحات و روش اجرای نظرسنجی
برای مشاهده نتایجِ کاملِ نظرسنجی به لینک پلتفورم تعاملی ما بروید.
در این پلتفورم، به ازای هر پرسش، می‌توانید نتایج را به صورت کلی و بر اساس چهار متغیرِ مستقل، شامل جنس، گروه سنی، محل اقامت و تحصیلات مشاهده کنید (نمودار میله‌ای یا Bar Chart). نمودارها به صورت تعاملی (Interactive) تهیه شده‌اند.
در عین حال برای بررسی پاسخ‌های افراد به صورت انفرادی می‌توانید در نمودار کروی (Bubble Chart)، روی دایره‌ها کلیک کنید. هر دایره بیانگر مشخصات یک نفر از پاسخ‌دهندگان است که در پاسخ به پرسش متناظر، هم‌رنگ نمودار میله‌ای نمایش داده می‌شود.
فایل خام داده‌های ما با یک فاصله زمانی شش ماهه از همین لینک قابل دسترس خواهد بود. همچنین شما می‌توانید پرسش‌نامه و متن پی‌دی‌اف همین گزارش را از طریق پی‌دیق را لینک بالا دانلود کنید.
این نظرسنجی قبل از اولین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری انجام شده است؛ به همین دلیل دربرگیرنده تغییراتی که ممکن است مناظره‌ها ایجاد کنند نیست
روش اجرای نظرسنجی به صورت زیر است:
- این پیمایش به صورت تلفنی، طی روزهای روزهای ۸ تا ۱۱ خرداد ۱۴۰۰ توسط پرسشگران آموزش‌دیده انجام شده است.
- پاسخگویان این نظرسنجی از میان کلیه ساکنان بالاتر از ۱۸ سال مناطق شهری و روستایی سراسر کشور که دارای تلفن بوده‌اند با نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده است.
- نمونه‌گیری به صورت مرحله‌ای طبقه‌بندی شده، منطبق با جمعیت هر استان تهیه شده است. دارندگان تلفن در سطح کل کشور واحد نمونه را تشکیل می‌دهند.
- حجم نمونه ۱۴۷۳ نفر است.
- یافته‌های این نظرسنجی را با اطمینان ۹۵ درصد و در فاصله‌ی اطمینان ۲.۵ درصد، برای کمترین واریانس ممکن (با توجه به تعداد پاسخ‌دهندگان معتبر به هر سئوال)، می‌توان به کل افراد بالای ۱۸ سال ساکن ایران تعمیم داد.
- مصاحبه‌ها را پرسشگران آموزش‌دیده در طول ساعات فعال هر روز انجام داده‌اند.
- نمونه‌ها بر اساس جنس، سن و محل سکونت (منطقه شهری یا روستایی) و بر اساس داده‌های سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ و همچنین سالنامه آماری ۱۳۹۷، وزن‌دهی شده‌اند.
- میزان اعتماد و صداقت پاسخگویان از طرف پرسشگران با تجربه ارزیابی شده است. ۵۸ نفر از کسانی که میزان صداقت یا اعتماد آنان در یک طیف پنج قسمتی، “بسیار کم” ارزیابی شده بود (و یا در هر دو معیار صداقت و اعتماد، کم یا خیلی کم ارزیابی شده بودند) از نمونه کنار گذاشته شدند.
- این نظرسنجی توسط شرکت تحلیل داده‌های استاسیس و به سفارش شبکه تلویزیونی ایران‌اینترنشنال انجام شده است.